ضرورت تحلیل یافته‌های باستان‌شناسی با تکیه بر علم آمار

«باستان‌شناسان باید با آشنایی و بهره‌گیری از دانش آمار و شیوه‌های آن آگاهانه از این روش علمی در تحلیل یافته‌ها و تولید داده‌های باستان‌شناسی بهره‌مند شوند.»

به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، حمیده چوبک رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی و رئیس کمیته علمی همایش این مطلب را امروز شنبه 26 فروردین در نخستین همایش ملی «کاربرد روش‌های آماری در پژوهش‌های باستان‌شناسی ایران» مطرح کرد و گفت: «این همایش حاصل رویکرد پژوهشکده باستان‌شناسی برای ارتقای علمی باستان‌شناسی و بهره‌مندی از تمامی ظرفیت‌های علمی و فناوری‌های نهادهای علمی در ایران و ظرفیت‌های بین‌المللی در چارچوب همکاری‌های بین‌المللی است.»

او با اشاره به اینکه باستان‌شناسی علمی چنددانشی و میان‌دانشی است افزود: «ویژگی باستان‌شناسی آن است که به رشته‌های گوناگون علمی و فنی نیازمند است و می‌تواند افق و زمینه‌های تازه‌ای را برای متخصصان رشته‌های دیگر فراهم آورد و قابلیت کارآفرینی گسترده‌ای برای متخصصین دارد.»

چوبک یکی از این علوم را دانش آمار دانست که برای تجزیه و تحلیل علمی داده‌های باستان‌شناسی به‌کار برده می‌شود.

او اظهار داشت: «در حال حاضر همگان این مسئله را پذیرفته‌اند که برای برنامه‌ریزی کلان کشور، آمار در همه پارامترهای سرزمین و زیستی؛ آبادی‌ها و شهرها نیاز است و هر ساله آمارگیری کشوری برای تحلیل و مدیریت و برنامه‌ریزی کشور انجام می‌شود.»

به گفته او، این امر درباره مدیریت آبادی‌ها و شهرهای باستانی و تاریخی سرزمین برای شناخت، تحلیل از جنبه‌های گوناگون زیستی چون سرزمین امروزی؛ جمعیت، اقتصاد، بنیه‌های طبیعی و فرهنگی و تعیین میزان دارایی‌ها و بررسی کیفی و کمی یافته‌ها و داده‌ها مصداق دارد و مورد نیاز است.

نخستین سخنران همایش تصریح کرد: «بیشتر باستان‌شناسان برای تحلیل داده‌های خود حداقل از آمارهای کمی بدون دریافت و شناخت روش‌های علمی گسترده آمار استفاده می‌کنند و بدیهی است که لزوماً باستان‌شناس نمی‌تواند مانند یک عالم این علم تمام این روش‌ها را بداند.»

او افزود: «باستان‌شناس باید با شناخت علم آمار و کاربری آن در باستان‌شناسی از حضور آمارگر با توجه به تخصص وی در ارتباط با پرسش‌های خود در هیئت باستان‌شناسی بهره‌مند شود و با یاری گرفتن از این دانش روش‌های جمع‌آوری اطلاعات و داده‌های خود را روشمند کند.»

به گفته چوبک، باستان‌شناس برای بهره‌گیری از این دانش باید با این علم آشنا و گستره و کارکرد و شیوه‌های آن را بشناسد و با فهم درست از دانش آمار آگاهانه و به جا از این روش علمی در تحلیل یافته‌ها و برای تولید داده‌های باستان‌شناسی بهره‌مند شود.

رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی گفت: «متخصصین دانش آمار نیز باید با ورود به قلمرو گسترده و ارزشمند باستان‌شناسی و فهم موضوع آن بتوانند علم خود را برای شناخت بهتر باستان‌شناسی بکار ببرند.»

او بازنگری درسی و شیوه آموزشی رشته باستان‌شناسی را برای پاسخ‌گویی به دانش باستان‌شناسی یک امر ضروری دانست و تصریح کرد: «از این رو لازم است با همکاری وزارت علوم و متخصصین این رشته در کارگروهای مشترک با باستان‌شناسان و همچنین استفاده از تجربه‌های ملی و جهانی کاربرد علم آمار در باستان‌شناسی واحد درسی مرتبط و تعریف شده به روش و زبان ساده برای رشته باستان‌شناسی در سرفصل‌های آموزشی رشته‌های باستان‌شناسی به‌صورت مقدماتی و پیشرفته پیش‌بینی و گنجانده شود.»

چوبک افزود: «چشم داشت این است که از این پس همه پژوهش‌های میدانی و تحلیل باستان‌شناسی با همکاری و یاری گرفتن از خویشاوندان دانش علم آمار انجام شود و برآیند و نتایج این مطالعات پهنه‌ها و افق‌های تازه‌ای از بازخوانی فرهنگی گذشته سرزمین بازنماید.»

او اظهار داشت: «بهترین نتیجه این همکاری می‌تواند در قالب تدوین پایان نامه‌های مشترک در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا شکل گیرد تا متخصصین در این زمینه آموزش دیده و برای طرح‌های پژوهشی مشترک تربیت شوند.»

چوبک در پایان، نخستین همایش ملی «کاربرد روش‌های آماری در پژوهش‌های باستان‌شناسی ایران» را درآمدی برای دستیابی و تحقق نیاز علمی دانست و اظهار امیدواری کرد این گام نخستین با همکاری مسئولین و دانشمندان این دو رشته تا تحقق اجرایی شدن پیگیری و تداوم یابد. 

انتهای پیام/

کد خبر 1396012622